رێکخراوی ئاشتی بۆ مافەکانی مرۆڤ
ماوەی دوو ساڵە بەرهەمی رەنج و ماندوبوونی جوتیارانی کەرکوک دەسوتێت و زیانێکی زۆری ماددی بەر ئەو جوتیارانە دەکەوێت، زۆرینەی ئەو رووداواش دەکەوێتە سنووری گوندە کوردنشینەکان کە ئەوەش گومانی دروستکردووە، هاوکات بووەتە بەڵایەکی دیکە بۆ ئابووری کورد.
ئەمساڵ لەگەڵ دەستپێکردنی وەرزی دروێنە لە بەشێکی پارێزگاکانی عێراق روداوی ئاگرکەوتنەوە لە بەرهەمی دانەوێڵەی جوتیاران دوبارە دەستیپێکردەوە و چەند هۆکارێکی جیاوازی لە پشتە، بەڵام ئەوەی بووەتە جێگەی گومان ئەوەیە زۆرترین ئەو زەویانەی سوتێنراون خاوەندارێتێکەی بۆ جوتیارانی کورد دەگەڕێتەوە.
بەپێی راپۆرتێکی بەرگری شارستانی کەرکوک، لە رۆژی 5ی ئایارەوە تاوەکو 31ی ئایار ئەمساڵ، لە سنوری پارێزگای کەرکوک 29 روداوی گڕگرتنی زەویە کشتوکاڵیەکان کەوتوەتەوە.
بەپێی راپۆرتەکە، لە کۆی روداوەکانی ئاگر کەوتنەوە، 19 روداویان کەوتوەتە سنوری گوندنشینانی کورد و زۆرترین بەرهەمی دانەوێڵێش هەر لەو ناوچانە سوتاون کە هەزار و 72 دۆنمە، لەو رێژەیەش هەزار و 56 دۆنمی گەنمە و 16 دۆنمیش جۆیە.
زۆرترین روداوی ئاگرکەوتنەوە لە قەزای دوبز ( 5 روداوی ئاگرکەوتنەوە) و ناحیەی پردێ (5 روداوی ئاگرکەوتنەوە ) رویانداوە، دواتر قەزای داقوق ( 4 روداوی ئاگرکەوتنەوە)، پاشان ناحیەی لەیلان ( 3 روداوی ئاگر کەوتنەوە)، لە سنوری گوندی چیمەن ( 1 روداو) و ناحیەی شوان ( 1رووداو ).
بەرگری شارستانی لە راپۆرتەکەیدا، هۆکاری ئاگری زەوی کشتوکاڵی جوتیارانی کوردی گەڕاندوەتەوە بۆ حەوت هۆکار کە بریتین لە ( چوار روداو بەهۆی کارەباوە رویانداوە )، ( چوار روداو بەهۆی سەرچاوەی دەرەکیەوە )، ( سێ روداو بەهۆی تیرۆر ئاگر کەوتوەتەوە)، ( سێ روداو بە ئەنقەست ئەنجامدراوە )، ( دوو روداویش بەهۆی گڕگرتنی دەراسەوەیە )، ( دوو روداو بەهۆی جگەرە کێشانەوە)، (یەک روداویش بەهۆی یاری مناڵانەوە کەوتوەتەوە ).
لە کۆی ئەو هەزار و 72 دۆنم دانەوێڵەیەی سوتاون بڕی ( 763 ) دۆنم دانەوێڵە بە “کردەوەی تیرۆریستی” و ئەنقەست ئاگرەکان کراونەتەوە، ئەمەش بەپێی راپۆرتەکەی بەرگری شارستانی کەرکوک.
هەرچی سنوری ناوچە عەرەب نشینەکانیشە 10 روداوی ئاگر کەوتنەوە رویاندا کە بەهۆیانەوە ( 410 دۆنم ) گەنم سوتاوە.
زۆرترین ئەو 10 روداوە کەوتونەتە سنوری قەزای حەویجە ( سێ روداو) و ناحیەی عەباسی ( یەک روداو) و ناحیەی ریاز ( دوو روداو )، لە ناحیەی مولتەقا زۆرترین گەنم سوتاوە کە 180 دۆنمە و هۆکارەکەشی خراوەتە ئەستۆی سەرچاوەی دەرەکی، لە تازە خورماتوو و گوندی بەشیر ( دوو روداو ) و داقوقیش یەک روداو لە گوندێکی عەرەب نشین کەوتوەتەوە.
سەرجەم ئەو روداوانەش کە لە باشور و رۆژئاوای کەرکوک لە ناوچە عەرەب نشینەکان کەوتوەتەوە هۆکارەکانی کارەبا و دەڕاسە بوە جگە لەحاڵەتێکیان کە بەهۆی سەرچاوەی دەرەکیەوە رویداوە.
سەرەتای مانگی ئایار لەترسی دوبارەبونەوەی روداوەکانی سوتاندنی دەغڵودانی جوتیاران، پرۆسەی دروێنە ماوەی دە رۆژ پێش خرا و لە هەندێ سنوری کوردنشین بەرهەمەکانیان بەتەڕی دوریەوە.
مەردان رەحمان سەرۆکی لقی کەرکوکی یەکێتی جوتیارانی کوردستان رایگەیاند: سەدان دۆنم گەنم لە ناوچە جیاجیاکانی کەرکوک و دەشتی قەراج و کەندیناوە سوتاون، هۆکاری ئاگرگرتنی سەرجەم زەویەکانیش بەئەنقەست و لەلایەن کەسانی نەناسراوەوە ئەنجامدراوە.
رونیکردەوە، لە ناوچەکانی عەبدوڵا غانم، حەفتەغار، زەنقەر و ناوچەی تاڵەبانی لەسنوری قەزای داقوق 350 دۆنم گەنم سوتاوە کە 250 دۆنمیان بەتەنها هی جوتیارێکی کاکەییە، لە سنورەکانی ناحیەی قەرەهەنجیر، تەکێی جەباری و ناحیەی لەیلانیش بەگوندی رجێباتیشەوە 250 دۆنم گەنم سوتاوە، بەڵام ئاگرەکەی جەباری زۆربەی رەز و باخ و کێڵکەی کشتوکاڵیەکانی سوتاندوە کە بە 400 دۆنم دەخەمڵێندرێت.
سەرۆکی یەکێتی جوتیاران لە کەرکوک ئەوەشی خستەڕوو کە لەناوچەکانی قەراج و کەندیناوە 700 دۆنم گەنم و پوش و پاوەن سوتاون.
بەبڕوای مەردان رەحمان، سوتاندنی دەغڵودانی جوتیارانی کورد چەند هۆکارێکی لەپشتەوەیە کە ئاوەگێڕی و سیاسی و ئابوریە و مەبەستی سەرەکیش تەواوکردنی سیاسەتەکانی بەعسە بۆ وەدەرنانی کورد و داگیرکردنی زەویەکانیان.