ڕێكخراوی ئاشتی بۆ مافەكانی مرۆڤ
گوڵاڵە سدیق، شارەزای ئابوری و یەكێك لە چالاكانی خۆپیشاندانەكانی مامۆستایان،لە میانی بەشداریكردنی لە بەرنامەی “شرۆڤەی خەندان”، كە بەرنامەیەكی رادیۆی خەندانە، درێژە كێشانی ئەم دۆخەی مامۆستایان و فەرمانبەران بۆ نزیكبوونەوە لە هەڵبژاردن لە لایەن عەبادی و نەبونی نیەتی موچەدان لەلایەن هەرێمەوە، دەگێڕێتەوە، ئاماژەش بە هەبوونی داهاتێكی زۆری نادیار دەكات و دەڵێت “ئێمە هەمیشە دەبێ تەمەننای ئەوە بكەین كە بۆرییەكی نەوت بشكێت تا بزانین داهاتەكەی چەندە “.
دەقی گفتوگۆیەكە:
خەندان : ناڕەزایەتی و خۆپیشاندانەكانی مامۆستایان بەرامبەر داواكانیان، سێ ساڵە بەردەوامە، بەڕای ئێوە، ئۆباڵی دابین نەكردنی داواكاریەكان و هاتنە پێشی ئەم دۆخە لە ئەستۆی كێدایە ؟
گوڵاڵە سدیق : مامۆستایان ، گرنگترین توێژی هەر كۆمەڵگەیەكن، كە پەروەردەكردنی نەوەكانی گۆمەڵگەیان لە ئەستۆیە، هەر لەبەر ئەوەشە ، لەهەموو ئەو وڵاتانەی هەوڵی بەرەوپێشچون دەدەن، یەكەمینجار لە باشكردنی پرۆسەی خوێندنەوە دەستپێدەكەن.
بەداخەوە لەم ساڵانەی دواییدا، پرۆسەی پەروەردە و خوێندن بەرەو لاوازی رۆیشت، سەرەتاكانی ئەم پاشەكشەیەش لەوەوە دەستی پێكرد، وەرگرتنی خوێندكار لە ناوەندەكانی خوێندن لەسەر بنەمای وەرگرتنی تایبەت”قبوڵ خاس” بوو، هەموو لایەنە زانستییەكانیان وەلا نا، حزبیی بوون بوارێكی ئەوتۆی نەهێشتەوە بۆ لایەنە زانستییەكەی .
هەروەها مامۆستایانیان فەرامۆشكرد و بارێكی قورسییان بۆ دروستكردن ، هەموو ئەوانەش دەكەوێتە ئەستۆی حكومەتی هەرێمی كوردستان، بە پلەی یەكەم سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران .
خەندان : مامۆستایان دەڵێن، ماوەیەكە بەغداش یاری بەكات دەكات، حكومەتی هەرێمیش بێ باكە دەرهەق بە داواكاریەكان، هەق و مافی ئەو توێژە لای كێ یە؟ بەغدا یان هەرێم؟
گوڵاڵە سدیق : ئەگەر راستگۆبین، مافی ئێمە لە لای حكومەتی هەرێمی كوردستانە نەوەك عێراق، لە ساڵی 2003-وە سەركردەكانی ئێمە بەشداربوون لە بونیادنانەوەی دەوڵەتی عێراق و دەستوریان بۆ عێراق داڕشتەوە، بەپێی هەمان دەستور كاتێك بودجە لەلایەن ناوەندەوە دەهات ، هیچ كێشەیەكمان نەبوو، بگرە ساڵ بەساڵ ڕوو لە زیادبوون بوو .
كاتێك حكومەتی هەرێم بڕیاریدا نەوت سەربەخۆ بفرۆشێت و ئەوداهاتەی دەستی دەكەوت نەیگەڕێنێتەوە بۆ بەغدا ، هاوكاتیش داوای بودجە بكەی ، ئەوەی ئەلف و بێی دەوڵەتداری بزانێت ، تێدەگات كە ئەوە دروست نییە.
دووبارە دەیڵیمەوە، مافی ئێمە لە لای حكومەتی هەرێمە نەوەك عێراق.
خەندان : ئێستا نێوانی بەغدا و هەولێر ناجۆرە، دابینی مووچەش بۆتە قسەی بەردەوام، پێتان وا نییە، هات و نەهاتی مووچە بۆتە بانگەشە؟
گوڵاڵە سدیق : ئەمە پەیوەندی بە پرسە سیاسیەكەوە هەیە ، تاوەكو پرسە سیاسیەكە چارەسەر نەبێت، بۆ پرسە ئابورییەكەش ناگەینە هیچ ئەنجامێك، ئەوەی عەبادی دەیڵێت ، تەنها قسەی میدیاییە، بیریشمان نەچێت بەرەو هەڵبژاردن دەڕۆین ، عەبادی بۆ مەبەست پێنەدانی مووچە و هەندێك هەق دوادەخات ، شەقامی عێراقی لەخۆی نارەنجێنێت ، هەروەك چۆن بەرپرسانی حكومەتی هەرێمیش ئێستا خەریكی دابەشكردنی زەوین ، بۆ هەڵمەتی هەڵبژاردن .
حەز دەكەم ئەوەش بڵێم گەر ئێستا نزیكی هەڵبژاردن نەبوینایە، دەست لە مامۆستایان دەوەشێندرا” ، هەروەك چۆن ساڵی پار ئۆتۆمبێلی من و باوكمیان سوتاند یان ئوتۆمبێلی مامۆستایەكی تریان سوتاند، ئەوان بێباكن و مەبەستییان نییە ئەم نەوەیە بخوێنێت .
خەندان : سەبارەت بە رۆڵی بەرپرسان و نوێنەرانی كورد لە بەغدا ، دیدی تۆ چییە بۆ هەوڵەكانیان ؟ یان پێت وانییە پێویستە زیاتر فشار دروست بكەن؟
گوڵاڵە سدیق: نوێنەرەكانمان ، كەسانی دڵسۆزی تێدایە ، بەڵام چونكە نوێنەرایەتی ئەو حزبانە دەكەن كە هێزی چەكداریان هەیە و پارەیان لە ژێر دەستدایە و یارمەتییان نادەن ، تەنها وەك رۆژنامەنوسێك قسەكانی ئێمە دەگەیەننە ئەوێ و لێدوانی ئەوان دەگوازنەوە بۆ ئێمە.
خەندان : یەكێك لە نوێنەرانی كورد لە بەغدا، پێی وایە نەبونی لایەنی سێیەم لە نێوانی هەردوولادا ، وایكردووە پرۆسەی چارەسەركردنی ئەو قەتیسمانەی لە نێوان هەرێم و بەغدادا هەیە، بە سستی بڕوات .
گوڵاڵە سدیق: ئەگەر هەرێمی كوردستان ، بە كرداریی شێوازێكی دەوڵەتدارانەی هەبێت ، چاوەڕێی رەقیب ناكات ، بەڵام بەرپرسانی دوو حزبی دەسەڵاتدار خۆیان بە شێوەیەكی بەرزی ژیان دەژین و، گوێیان بە خێرا رێكردنی ئەو دۆخە نالەبارە نییە، ئەگەر حكومەتی هەرێم نیەتی چاكسازی هەبێت و بیەوێت بەزووی كێشەكان چارەسەر بكرێت ، پێویست بە لایەنی سێیەم ناكات .
خەندان : بەڵام بەرپرسانی هەرێمیش ، قسەی خۆیان هەیە و دەڵێن لە گەڵ عەبادی دانیشتوین و هیشتا بە هیچ ئەنجامێك نەگەیشتووین.
گوڵاڵە سدیق : وەك وتم، عەبادیش مەبەستی نییە و دەیەوێت كات تێپەڕێ تا دەگاتە هەڵبژاردن و ئەنجامی هەڵبژاردنیش دەبینێت، ئەوكاتە دەچێتەوە بەو پەیوەندییانەی كە لەگەڵ هەرێم هەیبووە ، یان ئەو گرێبەستە نەوتییانەی كە حكومەتی هەرێم بوویەتی لەگەڵ كۆمپانیا نەوتییەكان بە ماوەی بیست ساڵ و پەنجا ساڵ .
خەندان : لە ئێستادا نرخی نەوت دوو ئەوەندە و زیاتریش بەرزبوەتەوە لە چاو ئەوكاتەی كە حكومەت، بڕیاری پاشەكەوتی دا و هاوكاتیش رایگەیاند كە ئەوان گۆڕانكاری لەو پاشەكەوتە دەكەن بەپێی بەرزبونەوەی داهاتەكان، لێكدانەوەی تۆ چی یە؟
گوڵاڵە سدیق : كاتێك ئەم سیستەمی پاشەكەوتە دانرا ، هیچ بنەمایەكی نەبوو، چونكە كاتێك تۆ سیستەمی پاشەكەوت دادەنێی، پێویستە هەر فەرمانبەرێك، حسابێكی بانكی بۆ بكەیتەوە، ئەوە یەكەمین هەنگاوە كە دەبوو جێبەجێ بكرابایە، بەڵام بەبێ دانانی هیچ سندوقێكی بانكی ئەوە كراوە، هاوكات حكومەت راستگۆ نەبوو لەگەڵ فەرمانبەرانی، چونكە ئێستا نرخی نەوت بەرزبونەوەی باشی بەخۆیەوە بینیوە و پاشەكەوتەكە هەر وەكو خۆیەتی .
ئەوان لە بنەڕەتدا نیەتی ئەوەیان نییە ، كە موچە بگەڕێتەوە و وەك جارانی لێبێتەوە، بەداخەوە بەهۆی ئەو هەموو دامەزراندنە نایاسایی و بندیوارانە و زۆریی ئەو خانە نشینە نایاساییانە ، ناتوانێت دەستكاری سیستەمەكە بكات ، پێویستە ئەو نوێنەرانەی دوای ئەم هەڵبژاردنەی لەبەردەمماندایە دەچنە بەغدا ، رێگە نەدەن بە هیچ شێوەیەك ، موچە بە پاشەكەوتەوە رەوانەبكرێت و نەشدرێتە دەست حكومەتی هەرێم بەم تەشكیلەیەی ئێستایەوە.
خەندان : ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێم ئەوەی رایگەیاندووە، لەدوای روداوەكانی 16ی ئۆكتۆبەرەوە، زیاتر لە نیوەی داهاتی لەدەستداوە، بەم حاڵەشیەوە تۆ پێتوایە پارە هەیە و خەرج ناكرێت؟
گوڵاڵە سدیق: بەدڵنییاییەوە ، پارە هەیە و خەرج ناكرێت ، پارەی 10 ساڵیش هەیە گەر مەبەستییان بێت، پێش ئەوەی ئەو ناوچانەش بگەڕێنرێنەوە سەر هەرێم (ناوچە كوردستانییەكانی دەرەوەی هەرێم)، ئێمە پارەمان هەبووە و موچەش دابەشكراوە لەوادەی خۆیدا ، خاڵە سنورییەكانمان لەبەردەستبووە، ئەوان داهاتێكی باشن .
داهاتی ترمان زۆرە، گومرگەكان ، فرۆكەخانەكان كە تا دانەخران نەماندەزانی داهاتیان چەندە ، ئێمە دەبێ هەمیشە تەمەننای ئەوە بكەین كە بۆڕییەكی نەوت بشكێت ، تا بزانین داهاتی چەندە ، چونكە ئەوكاتە رایدەگەیەنن، یان دەبێ تەمەننای ئەوە بكەین كە فرۆكەخانەیەك دابخرێت تا لە رێیەوە بزانین داهاتی چەندە .
